Sadə ədədlər

Sadə ədəd yalnız birə və özünə bölünən ədəddir.

Ən kiçik sadə ədəd 2-dir.

2 yalnız 2-ə və ya 1-ə bölünür.

İlk 20 sadə ədədlər bunlardır: 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71.

Bəzi rəqəmlərdən əmin olmaya bilərsiniz, məsələn 51. Bu halda 3 və ya 7-ə bölməyə çalışın.

Məs.: 51 ÷ 3 = 17

Beləliklə, 51 sadə ədəd deyil.

 

Ədədin kvadratı

Ədədin kvadratı ədədin özünə hasilidir.

Məsələn 2 x 2 = 4

4 kvadrat ədəddir.

İlk 10 ədədin kvadratı: 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81, 100.

Ədədin kvadratının kvadrat kökü tam ədədir.

Məsələn 16-nın kvadrat kökü 4-dür.

Kvadrat kökün mənası verilmiş ədədin hansı ədədin kvadrat kökü olması deməkdir. Beləliklə, 4 16-nın kvadrat köküdür, çünki 4x4=16. Kvadrat kökün işarəsi 16=4.

 

Ədədin kubu

Ədədin kubu ədədin üç dəfə özünə vurulması ilə yaranır.

Məsələn: 2 x 2 x 2 = 8

8 kub ədəddir.

İlk 5 ədədin kubu: 1, 8, 27, 64, 125.

 

Ədədin bölənləri

Ədədin bölənləri həmin ədədin qalıq olmadan bölündüyü ədədlərdir.

Misal 1: 12-nin bölənləri 1, 2, 3, 4, 6, və 12, çünki:

12 ÷ 1 = 12
12 ÷ 2 = 6
12 ÷ 3 = 4
12 ÷ 4 = 3
12 ÷ 6 = 2
12 ÷ 12 = 1

Misal 2:20-nin əmsalları 20 = 1, 2, 4, 5, 10, və 20.

Qeyd: bütün sadə ədədlərin yalnız iki əmsalı var, 1 və özləri.

Məsələn, 7-nin əmsalları yalnız 7 və 1-dir.

 

Ədədin misli

Ədədin misli istənilən ədədə vurmaqla alınır.

5-in hasilləri 5, 10, 15, 20, ...................

Çünki 5 x 1 = 5
5 x 2 = 10
5 x 3 = 15
5 x 4 = 20

Ədədin tərsi sürəti bir, məxrəci isə həmin ədədin özü olan kəsrdir .

Məsələn: 4-ün tərs kəsri of 4 is ¼.